به گزارش نجوای آگاهی؛ دکتر «حسن احمدی» در سومین همایش ملی «بیابان» که که روز سه‌شنبه ۲۴ مهرماه با حضور اساتید دانشگاهی، محققان، پژوهشگران و دانشجویان در دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران برگزار شد، ضمن ارائه پروفایلی از وضعیت منابع طبیعی کشور بیان کرد: آب، خاک و پوشش گیاهی منابع طبیعی تجدیدپذیر هستند؛ اما عوامل بسیاری در تخریب این منابع دخیل هستند که متأسفانه موجب شده روز به روز شاهد زوال منابع طبیعی کشور باشیم.

 دکتر احمدی با بیان اینکه در دنیا ۴۳ بلای طبیعی وجود دارد، گفت: متأسفانه ۳۴ نوع از این بلایای طبیعی در ایران وجود دارد که برخی از آنها ناشی از تخریب آب، خاک و پوشش گیاهی می‌باشد.

 وی بحران آب، خشکسالی، سیل، فرسایش خاک، بیان‌زایی، طوفان‌های گردوغبار، تغییر اقلیم و نشست زمین را از جمله بحران‌های موجود در ایران دانست و گفت: تهدید بر حسب نوع، شدت و گستره طبیعی آن می‌تواند مخاطراتی را ایجاد کند و حتی موجب اختلال در نظم سیاسی کشور شود که تنها با مدیریت استراتژیک می‌توان با آنها روبرو شد.

 وی در ادامه بیان کرد: افزایش جمعیت و بهره‌برداری بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی سبب شده اکنون دچار نوعی ناهنجاری شویم که قطعاً در آینده مخاطرات فراوانی برای ایران ایجاد خواهد کرد.

 احمدی ضمن اشاره به ۵ منطقه اکولوژیک ایران اعم از جنگل‌های شمال، هیرکانی و ارسباران ضمن مقایسه ایران و ترکیه در بازه زمانی دهه ۳۰ گفت: در دهه ۳۰ ایران و ترکیه ۱۸ میلیون هکتار عرصه جنگلی داشتند؛ اکنون ایران دارای ۱۲ میلیون هکتار جنگل است؛ ولی ترکیه ۴۰ میلیون هکتار عرصه جنگلی دارد!

 او در ادامه اشاره‌ای نیز به عواقب و عوارض سیل‌های ۹۸-۹۷ داشت و آماری از تخریب جنگل‌ها ارائه کرد و گفت: متوسط تخریب جنگل‌های شمال در سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۸۳ حدود ۸ هزار و ۱۰۰ هکتار در سال بوده است که این تخریب موجب وقوع سیل‌های زیادی شده است.

 رئیس سومین همایش ملی «بیابان» با بیان این مهم که باید از دانش بومی و روش‌های جدید در جهت مدیریت بهتر منابع آب‌وخاک بهره برد، ابراز داشت: متأسفانه در طول زمان قنات‌ها را خشک کردیم و نادیده گرفتیم و با زدن چاه‌های آب به‌خصوص غیرمجاز، شیرابه زمین را بیرون کشیدیم. با این روند پیش‌بینی می‌شود تا ۱۰- ۱۵ سال آینده جمعیتی در فلات مرکزی ایران وجود نداشته باشد. درحالی‌که خشکسالی از دیرباز در ایران وجود داشته و باید برنامه‌ریزی‌ها بر اساس خشکسالی باشد نه ترسالی.

 احمدی در ادامه به دو منشأ مهم گردوخاک از داخل و خارج کشور اشاره کرد و گفت: منشأ خارجی گردوغبار کشورهای سودان، ترکمنستان، افغانستان، پاکستان، سوریه، اردن و عراق هستند و منشأ داخلی که ۳۰ تا ۳۵ درصد را شامل می‌شود، ۲۳ استان کشور را در برمی‌گیرد.

 او در بخش دیگری از سخنانش ضمن انتقاد از نحوه سدسازی در ایران گفت: من مخالف سدسازی نیستم؛ اما از آنجایی که در سدسازی به مسائل زیست‌محیطی توجه نمی‌شود، این امر مشکلات عدیده‌ای را در ایران ایجاد کرده است. به‌عنوان‌مثال، ساخت سد کرج سبب از بین رفتن باغات شهریار شد، همان‌طور که ساخت سد موجب خشک‌شدن زاینده‌رود و دریاچه ارومیه شد و تغییر الگوی گشت نیز مزید بر علت شد تا سطح آب‌های زیرزمینی کاهش پیدا کند.

 وی رودخانه را اکوسیستمی دانست که با رام کردن آن می‌توان آبخوان‌ها را تغذیه کرد و اظهار داشت: اکوسیستم آب باید موجب آرامش مردم و تغذیه سفره‌های زیرزمینی شود.

 وی در پایان با بیان اینکه شعار احیا، حفاظت و بهره‌برداری از منابع طبیعی باید با توجه به مدیریت جامع حوزه آبخیز انجام شود، ابراز داشت: دستگاه‌های مربوطه در این حوزه می‌بایست به‌صورت منسجم و در یک راستا فعالیت کنند نه اینکه هر یک به‌صورت جزیره‌ای عمل کنند. 

عکاس: فاطمه خالو باقری

خبرنگار: تیلدا حسینی

منبع: نجوای آگاهی